Προαγωγή της Ψυχοκοινωνικής Υγείας "Αθηνά Υγεία"

Ευθύς μετά τη δίοδο από τα Προπύλαια, δεξιά, σώζεται στη θέση του ένας βωμός και το βάθρο ενός ορειχάλκινου αγάλματος το οποίο, σύμφωνα με την επιγραφή, ήταν αφιερωμένο στην Αθηνά Υγεία. Η Θεά λατρευόταν γιατί έδινε την υγεία, προστάτευε τους ασθενείς και διευκόλυνε τη θεραπεία τους. Σχετικά ο αρχαίος συγγραφέας Πλούταρχος (1ος αιώνας μ.Χ.) μας πληροφορεί: ‘Τα Προπύλαια της Ακροπόλεως εκτίσθηκαν σε μία πενταετία με αρχιτέκτονα τον Μνησικλή. Κάποιο δε τυχαίο και θαυμαστό περιστατικό, το οποίο συνέβη κατά τη διάρκεια της οικοδομής, απέδειξε ότι η Θεά όχι μόνο δεν ήταν δυσαρεστημένη, αλλά συνεργαζόταν για το έργο και βοηθούσε.
Ο πιο εργατικός και ο πιο πρόθυμος εργάτης γλίστρησε και έπεσε από ύψος, βρισκόταν δε σε πολύ κακή κατάσταση, ώστε οι γιατροί τον είχαν αποφασίσει. Ενώ ο Περικλής ήταν πολύ στενοχωρημένος, έρχεται στο όνειρο του η Θεά και δίνει μια συνταγή θεραπείας, την οποία εφαρμόζοντας ο Περικλής εθεράπευσε γρήγορα και εύκολα τον άνθρωπο. Γι’ αυτό και έστησαν χάλκινο άγαλμα της Υγείας Αθηνάς στην Ακρόπολη, κοντά στο βωμό, ο οποίος καθώς λένε, υπήρχε και προηγουμένως.’ (Περικλής, ΧΙΙΙ).
Το άγαλμα είχε κατασκευάσει ο αρχαίος γλύπτης Πύρρος. Ο τύπος του δεν είναι γνωστός, υπάρχουν όμως ορισμένες υποθέσεις για τη μορφή του, όπως το Ρωμαικό αντίγραφο στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Νάπολης, εικονίζεται στην Αρχική σελίδα και εδώ. Το βάθρο του αγάλματος έχει προσαρμοσθεί στο χώρο των Προπυλαίων και κατά συνέπεια τοποθετήθηκε μετά το 431 π.Χ., όταν σταμάτησε η κατασκευή τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο βωμός είχε στηθεί πριν από το άγαλμα. Στην πραγματικότητα ο βωμός ήταν το απαραίτητο στοιχείο για τη λατρεία, ενώ ο ναός και το άγαλμα μπορούσαν και να μην υπάρχουν.